KÜLTÜR SANAT MAGAZİNSinemaÜmit Atalay EKMEKÇİYAZARLAR

Din ve Ölüm / Sanat – BİR ENDÜLÜS KÖPEĞİ

Un Chien Andalou, diğer bir deyişle Bir Endülüs Köpeği, Bunuel ve Dali’nin ortak yapımı olan bir kısa filmdir. Aslında dünyada en çok tanınan ve en çok izlenen kısa filmdir, Bir Endülüs Köpeği.

Sinemayla ilgilenen herkes, önünde sonunda bu filme bulaşmak zorunda kalır. Peki neden bu kadar önemlidir? Çünkü, Salvador Dali ve Luis Bunuel o güne kadar benzeri görülmemiş bir işe imza atmışlardır.

1928 yılında Bunuel ve Dali birlikte film yapmak üzere biraraya gelirler. Bunuel, rüyasıyla ilgili yazdığı senaryoyu Dali’ye gösterir, ama Dali beğenmez.

Bu durumda kendi senaryosunu yazar. Bunuel de Dali’nin yazdığı senaryonun daha iyi olduğunu görür ve çekmeyi kabul eder. Dali ile filmi konuşmak üzere, onun bulunduğu şehir olan Figueras’a gider. Birlikte bazı kararlara varırlar.

Kararlar arasında şunlar vardır; birbirini izleyen sahneler arasında bir bağlantı olmayacak, olay kurgusu olmayacak ve izleyici bu anlamsızlıkla şaşırtılacaktır. Bunuel bunun ardından, çekmek üzere Paris’e gider ve iki hafta içerisinde çekimleri tamamlar. Dali, pek de çekimlere katılmamıştır.

Spanish film director Luis Bunuel 90094 on his way to the International Cannes Film Festival, 18th March 1954. (Photo by RDA/Getty Images)

Bu durumda Bunuel, oyuncular ve figüranlar sadece senaryoya odaklanmaya çalışırlar. Fakat, hiç kimse ne yaptığının farkında değildir. Kimse yaptığı işi anlamlandıramaz ve herkes sadece işini bitirmeye çalışır.

Çekimler bitirildiğinde filmi, içinde Picasso’nun, ünlü mimar Le Corbusier’in ve sürrealizmin başını çeken isim Andre Breton’un da bulunduğu bir gruba gösterme kararı alırlar.

Breton bunun ardından, Un Chien Andalou hakkında sürrealizmin başyapıtı olduğuyla ilgili olumlu eleştiriler yayınlar. Ayrıca film, Breton’un Birinci Gerçeküstücülük Bildirgesi’nde anlattığı sürrealizmin ilkelerini filme döken ilk yapımdır.

Bunuel, film hakkında “Hiçbir düşünce veya görüntü konusunda kendimizden ödün vererek, onları mantıklı bir açıklamaya itmedik. Mantıksızlığa doğru tüm kapıları açmak ve hiçbir açıklama yapmadan, o görüntülerin şaşırtıcılık düzeylerini korumak zorundaydık.” sözlerini sarf ediyor.

Dali ise senaryosunu yazdığı bu film hakkında “Bir Endülüs Köpeği, ergenlik ve ölüm üzerine bir film. Bu filmle İberya hançerini, tüm gerçekliği ve keskinliğiyle entelektüel ve şık Paris’e sapladım.” diyor

Dali ayrıca, filmin ilk gösterimine de gitmez, İspanya’ya dönüp Paris’teki sergisi için resimleri üzerinde çalışır ve ilk gösterimden bir ay sonra Paris’e döner.

Bir Endülüs Köpeği Filmi: https://youtu.be/mjXGkYI8KBg

Ümit Atalay Ekmekçi

İletişim İçin:

Yazar: umut_atalay_ekmekci@hotmail.com

 

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

Başa dön tuşu